Verwerkingsopdracht Romantiek

Multatuli, Max Havelaar

In 1960 is het boek Max Havelaar geschreven naar aanleiding van de situatie in Nederlands- Indië. Eduard Douwes Dekker was assistent-resident, maar merkte dat de bevolking onderdrukt werd door de regent ( het inheemse stamhoofd). In Indië werd hij genegeerd door de resident en gouverneur. Waarna hij uit wanhoop terugkeerde naar Nederland. In absolute woede schrijft hij Max Havelaar. Een aanklacht op de onderdrukking in Indië.
Max Havelaar van Multatuli is representatief voor de romantische literatuur. Zijn Hoofdpersoon Max Havelaar is iemand die van zijn gevoel uitgaat. Dekker maakt veel gebruik van zwarte humor en het is een duidelijke aanklacht op de gang van zaken. 

Een van de belangrijkste kenmerken van de romantiek is het gevoel. Dit komt als reactie op de verlichting, waar de ratio ( het verstand) juist belangrijk was. Max Havelaar is duidelijk een man van het gevoel. Hij leeft zijn leven gepassioneerd en heeft lief. Wat Multatuli goed doet is een groot contrast maken tussen Droogstoppel en Max Havelaar. Droogstoppel is een man van het verstand. Hij leeft het leven zoals het is. Een man die leeft in de rede. Hij krijgt van Sjaalmans het manuscript en gaat samen met Stern het boek uitwerken. Stern is net zo als Max Havelaar een man van de emotie. Duidelijk in het boek is dat het gevoel boven het verstand staat. Hij wordt geraakt door de gang van zaken en hij wil er iets aan doen. Al deze eigenschappen geleid door gevoel zijn zeer kenmerkend voor de romantiek. We kunnen wel constateren dat Max Havelaar een man van de romantiek was. Eduard Douwes Dekker was dit zelf ook.

Zeer kenmerkend voor de romantiek is zwarte humor, ook wel ironie. Het personage van droogstoppel is zwarte humor op zich. De man wordt herhaaldelijk door Multatuli aangehaald om zoals al eerder genoemd een grotere sympathie voor Max Havelaar te creëren. Ook al zijn de stukken die hij schrijft saai en moeilijk te lezen, ze hebben ook een grappige kant. Elke keer valt Droogstoppel weer in de herhaling. 

‘Ik ben makelaar in Koffi, en woon op de Lauriergracht n⁰ 37.’

Droogstoppel is eigenlijk een man van de verlichting. Er wordt flink bespot. Voornamelijk door hoe hij wordt neergezet door Multatuli. Verder zijn er in het boek meer elementen van zwarte humor terug te vinden. Droogstoppel is maar een voorbeeld.

Wat nog meer sterk in de romantiek naar voren kwam is de aanklacht op de manier van zaken. Eduard Douwes Dekker heeft in Indië als assistent-resident gewerkt en heeft opgemerkt dat de bevolking onderdrukt wordt. Zijn boek heeft aardig wat oproerling opgeleverd. In de 2^e kamer is er uitgebreid over gediscussieerd en Dekker werd berucht.  Zeker op het laatst, als Multatuli zelf aan het woord komt, wordt duidelijk dat het boek een essay is op de situatie. 

Het realisme komt echter ook om de hoek kijken. In plaats dat bijvoorbeeld Max Havelaar weg vlucht voor de problemen, gaat hij juist hogerop. Hij gaat naar de resident en later zelfs naar gouverneur als hij door de resident genegeerd wordt. Dit is niet kenmerkend voor de romantiek. 

Over het algemeen is Max Havelaar representatief voor de romantiek. Ook al zit er een klein beetje realisme in. De romantiek heeft de duidelijke overhand door het gevoel, de zwarte humor en de opstand tegen de gang van zaken.