Boekverslag Klas 4, Westerlingen

Westerlingen
Arjaan van Nimwegen

 

1^e druk, mei 2012
Wereldbibliotheek
481 pagina’s

Ideeënroman 

 1781
patriotten
Het boek speelt zich af in het jaar 1781. Dit was de tijd van de patriotten. Men kwam in opstand, want de gouden eeuw leek voorbij. De reizigers op de maagd krijgen weinig mee van de problemen in het vaderland en de overname van Engeland. Als ze echter terugkomen blijken de wateren beheerst te worden door de Engelsen en valt Nederland uiteen. 

Verlichting
De verlichting speelde een grote rol in deze periode. De hoofdpersonages zijn ook allemaal goed op de hoogte van de verlichtingsliteratuur.

Gulliver’s travels van Jonathan Swift
Het verhaal heeft veel weg van Gulliver’s reizen. Hierin reist Swift met een scheepsarts langs verschillende landen waar een bepaalt systeem heerst. Swift schrijft het als een reisverhaal. Aan boord van de maagd is ook een scheepsarts, genaamd Rasch. Rasch houdt alles bij is zijn reisverslag. Ook hebben we te maken met een onbekend land met een ander systeem. De schrijver wordt door de fantasie wereld van Arjaan van Nimwegen geleid. Daarnaast hebben bijna alle hoofd personages dit boek gelezen. Dit blijkt uit het volgende fragment. 

‘De commodore keek opzij. “Gulliver in het land der reuzen. U zoudt dat aardige verhaal eens moeten lezen, het kan u in uw toestand troost bieden. Ik zelf voel mij hier meer op het eiland Lilliput.” ”Ik prefereer dat der redelijke paarden.” Rasch kon het niet laten.’

Robinson Crusoe van Daniel Defoe
De jonge Hannes krijgt van Rasch dit boek. Hij hoopt eigenlijk op het moment van de schipbreuk, dat hij in een soortgelijke situatie terecht komt. Dit is echter niet zo. Hij wordt gepassioneerd verliefd op Rosila. Alleen het onbekende land valt hem eigenlijk tegen. Hij kan zich niet volledig overgeven aan de liefde, omdat de droom om in de voetsporen van Robinson Crusoe te treden hem blijven achtervolgen. Daarnaast slaat het idee van dit boek ook aan op het verhaal. De verlichting staat toch voor het verstand. Op dit eiland leeft met in de absolute rede. Dus alles wordt met het verstand gedaan. 

Kritiek der reiner Vernuft van Immanuel Kant
Het boek is voornamelijk geïnspireerd op dit boek. Het is geschreven in de verlichting en het gaat over een land waarin de absolute rede heerst. In 1781 is dit boek verschenen.

Voornamelijk past dit boek in de verlichting, want het draagt veel van de ideeën en de stijlen met zich mee.

De personages

Hannes
Hannes is een boerenjongen die mee mocht op de maagd als matroos. Hij is sterk en heeft een hele lichte huid en bijna witte haren. 

‘Een jongen, nog geen man, helemaal van overzee naar het land gevaren tussen al die vreemde mannen, verwarde, angstige en kreunende mannen, en hij was zo stil en kalm en zijn gezicht was glad als een beeld, zijn haar bijna even wit, net als de lange wimpers van zijn gesloten ogen.’

Dit is een beschrijving van Hannes uit het oogpunt van Rosila. De schipbreukelingen worden ondergebracht in de stad Jépa Crója. Velen zijn er slecht aan toe, Hannes ook. Hij is altijd op zoek geweest naar liefde. In Jépa Crója ontmoet hij Rosila. Zij heeft ook altijd naar iemand verlangt. Hij gaat met haar mee naar Gufstóna. Hij houdt veel van Rosila, maar hij is teleurgesteld in de beschaving. Op de maagd heeft hij van de scheepsarts Rasch het boek van Robinson Crusoe gekregen. Hij heeft er altijd van gedroomd om in dezelfde situatie terecht te komen. Hannes leeft met zijn hart. Hij heeft een grote liefde voor dieren. Hij krijgt grote ruzie met Rosila, omdat hij een gevaar voor haar en haar familie is. Hij moet vluchten uit het dorp voor zijn eigen leven. Hij dwaalt een tijdje rond, maar wordt uiteindelijk gepakt en opgehangen. 

Rosila
Rosila woont bij haar vader Crélo in Gufstóna. Ze heeft altijd gedroomd van een man. Een andere man, niet de dorpsjongens. 

‘Rosila hoopte op een wonder. Ze speelde met het koordje in de halsopening van haar geborduurde blouse. Haar huid was gaaf, maar ze wilde dat ze donker was. Er moest daar een jongen zijn, op een van de schepen, vlasharig, nieuwsgierig en een beetje bang.’

Rosila besluit te gaan helpen. En in Jépa Crója ontmoet ze Hannes. Ze weet meteen dat hij  haar wonder is. Ze neemt hem mee naar huis, waar hij kan helpen op het land. Al gauw merkt ze dat hij rare gewoonten heeft. Hij wil met haar trouwen, voordat ze verder gaan. Ook leert hij haar voelen. Normaal ging alles  met je volle verstand. Rosila voelt ineens van alles. Het dorp wantrouwt Hannes. Tijdens de Fírïga zijn de dorpelingen het zat en gaan op zoek naar Hannes. Rosila helpt hem te vluchten ook al hadden ze knallende ruzie daarvoor. Zodra hij weg is mist ze hem elk moment. Ze vraagt zich de hele tijd af waar hij is en of ze hem ooit nog terug zal zien. Ze gaat terug naar Jépa Crója. Daar ontmoet ze bekende van Hannes. Ze vertellen haar echter niet dat Hannes is overleden. Er wordt een dame binnengebracht en Rosila gaat voor haar zorgen. Ze is echter te zwak en uiteindelijk overleefd ze het niet. Op het graf van het meisje legt ze een roos. Voor dit land is dat heel erg raar. Het komt door de invloed die Hannes op haar had. Ze heeft allemaal gevoelens gekregen en ze is minder stralend geworden dan ze altijd was.

David Rasch
Rasch is de scheepsarts aan boord van de Maagd. Hij vindt het onbekende land interessant. Hij wil meer weten over de mensen en de manier hoe zij leven. In  het begin leeft hij veel met zijn verstand. Zo zegt hij ook in een eerder citaat dat hij zou kiezen voor het eiland met de redelijke paarden. In de loop van het boek wordt duidelijk dat Rasch een voorkeur geeft aan mannen. Zo heeft hij tijdens zijn reis een minnaar en als hij terugkomt in Nederland leeft hij ook alleen maar met mannen. In het begin was hij geobsedeerd door Hannes. Hij kon er eindeloos naar staren. Als hij op een gegeven moment dagenlang alleen heeft rondgedwaald ontmoet hij een jonge jongen, een wilde, Gusto genaamd. Deze naam heeft Rasch hem zelf gegeven. 

‘Maar de tranenvloed die nu uit mijn hart ontbronde toonde ik openlijk, en toen hij sussend met zijn slanke vingers mijn wangen droogde, zag ik dat ook in zijn spiegelende ogen vocht blonk. Ik sloot hem aan mijn borst en  kuste hem met mannelijke tederheid (…)’

Rasch ging samen met Taillefer en Delius naar de hoofdstad Vástóna. Na een lange reis kwamen ze hier aan. Ze werden ontvangen door de Stads- en Gedingmeester Saimono. Al gauw ontmoeten de mannen Lusto. Hoogleraar aan de Academie. Rasch hoopt iets van Lusto op te steken. Maar al gauw blijkt dat er geen onderzoek meer gedaan wordt en dat alle letteren achter slot en grendel verborgen zijn. Op de avond van de Fírïga hebben ze een diner bij Lusto en zijn gezellin Sélida. Hun ideeën zijn totaal anders. Het diner duurt lang met harde discussies. Aan het einde van de avond Ontstaat er een hele hoop onrust. Lusto wordt vermoord en in alle oproerling vlucht Rasch met de aangeslagen Delius weg. Ze vluchten naar het zuiden. 

Ze reizen naar een stad in het zuiden, waar hun wegen scheiden. Rasch gaat verder alleen naar het zuiden. Langs een rivier ontmoet hij Gusto. Bij de zuidelijkste stad aangekomen laat hij Gusto achter. Hij is een wilden dus mag de stad niet in. In de stad wordt hij ontvangen en weg gestuurd naar de plaats Avta. Gusto komt hem alleen wel achterna en wordt uiteindelijk gedood. Hier ontmoet hij andere schipbreukelingen. Samen gaan ze terug naar Jépa Crója. Daar ziet hij zijn goede vriend Taillefer weer terug. Ze hadden altijd een goede band met elkaar. Op weg terug worden de twee mannen van de boot afgezet, in Frankrijk. Ze reizen terug naar Nederland. Daar leeft Rasch zijn leven bij een oude vriend. Hij schrijft nog enig werk.

Rasch heeft tijdens de reis alles opgeschreven. Het meeste over Rasch is zijn eigen werk. Dit gaat echter verloren op de maagd als ze Engelsen tegen komen. Hij gooit zijn dagboek in het water.