Boekverslag klas 6, Karakter

Karakter
F. Bordewijk
Eerste druk, 1938
Vierenveertigste druk, oktober 2010
AD speciale uitgave
252 pagina’s

Psychologische roman

Samenvatting

De achttienjarig dienstbode Jacoba Katadreuffe heeft een kortstondige verhouding met de deurwaarder A.B. Dreverhaven. Uit deze relatie wordt een zoon geboren, genaamd Jacob Willem Katadreuffe. Jacoba weigert met Dreverhaven te trouwen en erkent hem niet als de vader van haar zoon. Zelfs zijn financiële steun weigert zij.

De kleine Jacob groeit op in een arme wijk van Rotterdam, zonder te weten wie zijn biologische vader is. Jacoba verdient wat geld met de verkoop van handwerk en zodoende kunnen ze naar een minder arme wijk verhuizen. Na de lagere school heeft Jacob verschillende baantjes en enkele jaren later neemt hij een sigarenwinkeltje in Den Haag over. Hiervoor leent hij geld bij de kredietbank, niet wetende dat zijn vader de eigenaar is. Op een dag komt zijn vader de sigarenwinkel bezoeken, samen met Mr. de Gankelaar. Om zijn zoon te harden, verklaart Dreverhaven de zaak failliet, moet Jacob zijn bezittingen verkopen en weer bij zijn moeder in Rotterdam gaan wonen. Bij de taxatie blijkt dat zijn bezit bestaat uit een serie boeken ter waarde van slechts vijftien gulden. Door dit geringe bedrag wordt het faillissement opgeheven. Jacob weet de sympathie van de curator, Mr. de Gankelaar, te winnen en krijgt, als hij 21 jaar is, een baantje als bediende op het advocatenkantoor van Mr. Stroomkoning. Het is een groot advocatenkantoor waar vijf naamborden naast de deur hangen. Als Jacob dit ziet, besluit hij dat hij zelf ook advocaat wil worden.

Met zijn eigen inkomen gaat hij op zichzelf wonen (op de zolder van de conciërge van het advocatenkantoor) en volgt hij een zelfstudie. Opnieuw vraagt zijn vader het faillissement van Jacob aan. Beseffende dat het zijn vader betreft gaat Jacob bij hem langs voor opheldering. Dreverhaven maakt voor zijn eigen zoon geen uitzondering; deze is immers ook debiteur en moet gewoon betalen. Hij biedt Jacob een mes aan, om hem dood te steken, maar Jacob weigert en verlaat het kantoor. De volgende dag treft Jacob een financiële regeling met Mr. Stroomkoning. Na al zijn schulden te hebben afbetaald trotseert Jacob zijn vader, door bij de Voorschotbank van Dreverhaven geld te lenen voor zijn studie. Jacob volgt bij het advocatenkantoor de personeelschef op die, op advies van Dreverhaven, geld heeft verduisterd. Kort voor het beëindigen van zijn studie, vraag Dreverhaven opnieuw het faillissement van zijn zoon aan. Deze wordt echter afgewezen. Bij een ontmoeting biedt de vader zijn zoon opnieuw het mes aan. Jacob laat het echter in de put vallen, tot grote woede van Dreverhaven.

Jacob slaagt voor zijn staatsexamen en krijgt van alle medewerkers de felicitaties. Kort daarna trouwt Lorna te George, secretaresse bij het advocatenkantoor, met een andere man. Jacob zag zijn relatie met haar slechts als een manier om hogerop te komen. Lorna neemt ontslag. Later beseft hij dat zij zijn grote liefde was. In een simpele rechtszaak staan vader en zoon vervolgens tegenover elkaar. Hun laatste ontmoeting hebben zij als Jacob tot advocaat is beëdigd. Mr. Schuwagt maakt tegen de beëdiging op vier gronden bezwaar. Deze bezwaren worden echter nietig verklaard. Daarop stapt Jacob voor de laatste maal naar zijn vader toe. Op een koele en zakelijke manier maakt hij hem duidelijk: "Ik erken u niet meer als mijn vader, u bestaat niet meer voor mij.".

Het verhaal eindigt met een merkwaardig voorval. Jacob vindt in de naaimand van zijn moeder een spaarrekeningboekje. Het blijkt dat zijn vader elke maand geld heeft gegeven aan zijn moeder. Al het geld komt hem, na haar overlijden, toe. Hij bedenkt dat zijn vader hem toch niet alleen heeft willen tegenwerken. Zijn vader verklaart dat hij het allemaal deed om zijn zoon te harden.

Nieuwe zakelijkheid

Kenmerkend voor de nieuwe zakelijkheid is dat het strak en zakelijk is. De voornaamste invloed komt van de Bauhaus. Er wordt gebruik gemaakt van gewone spreektaal. Het is zakelijk en sober en het gaat over alledaagse onderwerpen.

In Karakter komt voornamelijk de gewone spreektaal naar voren. Het boek is uitermate goed te lezen. De zinnen zijn goed te lezen, er worden geen eindeloze beschrijvingen gegeven. Het verhaal is duidelijk maar weet je toch mee te nemen. Daarnaast is het niet een spannend onderwerp. Een jongen wil advocaat worden, maar hij komt uit het volk. Je volgt hem door zijn opleiding heen. Hij wordt tegengewerkt door zijn vader. De basis van het verhaal is heel simpel. Toch heeft Bordewijk het verhaal zo weten te schrijven dat het je blijft boeien. Je hoopt het hele verhaal door dat Katadreuffe zijn doel bereikt. En in mijn geval ook dat hij met Mevrouw te George zou eindigen. Dit was echter niet het geval.

Wat ik vooral mooi vind aan het verhaal is de ambitie van de jongen. Hij heeft een droom en hij doet er alles aan om die droom te verwezenlijken. Er wordt wel een spanning in gelaten. Zal hij weer failliet raken. Aan zijn slimheid valt namelijk niet te twijfelen. Het boek suggereert dat Katadreuffe een hoge intelligentie heeft.

Boekverslag klas 6, Noodlot

Noodlot
Louis Couperus
5e druk, 1918
L.J. Veen, Amsterdam
179 pagina’s 

Psychologische roman

Samenvatting

Frank Westhove is een Nederlandse ingenieur, woonachtig in Londen. Bij toeval ontmoet hij zijn vroegere kameraad Bertie, die in de Verenigde Staten gewoond heeft. Bertie leeft daar bijzonder armoedig en vraagt zijn vriend om onderdak en geld. Frank gaat akkoord en al snel is Bertie helemaal gewend aan het rijke en luxe leven van Frank. Bertie liegt tegen de vrienden van Frank over zijn verleden en hij leeft van Franks geld. Na een paar maanden gaat het luxe leventje toch vervelen en besluiten de vrienden een paar dagen naar Noorwegen te gaan.

In Noorwegen maken ze kennis met Sir Archibald en zijn dochter Eve. Ze maken met z’n vieren een wandeling terwijl het slecht weer is. Frank en Eve worden verliefd op elkaar. Bertie is bang dat hij zijn vriend zal verliezen en weer veroordeeld is tot het lijden van een armoedig bestaan. Bertie en Eve zien elkaar als broer en zus. Ze praten veel en Bertie probeert twijfel over Frank bij haar op te wekken. Eve vindt Frank vaak stil als ze samen zijn en ze denkt dat er iets is. Dit gevoel wordt versterkt door de insinuaties van Bertie.
Op een dag ziet Eve Frank met een ander meisje lopen. Ze begint sterk te twijfelen aan zijn liefde voor haar. Ze confronteert hem hiermee, maar Frank ontkent. Hij misprijst haar wantrouwen en slaat haar zelfs. Ze verlaten elkaar en Bertie ziet zijn kans schoon om Frank weer voor zichzelf te winnen.
Na een maand krijgen de twee geliefden berouw en Frank besluit Eve een brief te schrijven. Deze brief, en iedere volgende, wordt onderschept door de bediende van Sir Archibald. Bertie heeft hem geïnstrueerd deze brieven nooit af te geven aan Eve of haar vader. Bertie weet dat het slecht is wat hij doet, maar volgens hem moet het (noodlot) allemaal zo gaan. Hij praat zijn gedrag zo goed.

Frank, die steeds maar geen reactie krijgt op zijn brieven, besluit met Bertie te gaan reizen. Ze trekken twee jaar lang de wereld rond. Bij toeval komen ze in Scheveningen Eve weer tegen. Bertie ziet haar als eerste en voelt het onvermijdbare aankomen. De liefde tussen Frank en Eve bloeit direct weer op. Al snel blijkt dat iemand de brieven van Frank achtergehouden heeft. De conclusie is snel getrokken: dat kan alleen maar Bertie zijn! Hij was de enige die van de brieven afwist. Eve en Frank komen ook achter de insinuaties. Frank confronteert zijn vriend met deze ontdekking en Bertie geeft toe. Frank is woedend en kan zich niet beheersen. Hij slaat zijn vriend dood. Als hij beseft wat hij heeft gedaan, geeft hij zich aan bij de politie. Frank wordt veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf.
Als hij zijn straf heeft uitgezeten, krijgt hij een eenvoudige baan aangeboden. Eve wil nog steeds trouwen met Frank, maar haar vader is daar niet gelukkig mee. Hij vindt niet dat zijn dochter een moordenaar verdient en Frank deelt zijn mening. Eve is het hier niet mee eens. Het gaat niet goed met haar gezondheid. Ze heeft veel last van hallucinaties. Frank heeft een flesje vergif bij zich om zelfmoord te plegen. Eve wil samen met hem sterven, omdat zij in dit leven nooit samen meer gelukkig kunnen zijn. Zij ziet het als het grootste geluk om samen te sterven en het geluk te vinden in het paradijs. Eve drinkt als eerste de helft op en reikt vervolgens Frank de fles aan. Ze sterven samen. Sir Archibald zal hen vinden.

Naturalisme

Het naturalisme speelde zich af van ongeveer 1870 tot en met 1900. Een belangrijke kenmerk is het idee dat je gevormd wordt door je afkomst. We spreken dan van drie factoren: ras, erfelijkheid en tijd/milieu. Daarnaast is er duidelijk sprake van het fatalisme, de noodlotsgedachte. 

Noodlot van Couperus is een duidelijk voorbeeld van het naturalisme. Het noodlot speelt een belangrijke rol. De titel is zelfs al representatief voor de stroming. Vanaf het eerste hoofdstuk merk je al dat het noodlot hard zal toeslaan. De hoofdpersoon Frank hangt iets ergs boven het hoofd. Dit is zodra zijn oude vriend Bertie bij hem wonen komt. Bertie is er van overtuigd dat het verpesten van het leven van zijn redder Frank het noodlot is. hij zorgt ervoor dat Eve gaat twijfelen. Hij is zich hiervan bewust, maar doet er niks aan. Het is het noodlot.

‘Voor dit gesprek had Bertie aarzelingen gekend, walgingen van zijne eigen harteloosheid, zelfs ontzettingen onver de reusachtigheid van zijn eigen egoïsme. Maar dit gesprek met Eve was geweest als de eerst stap op een hellend vlak, waarop men zich niet meer kan omwende … Eene helderheid van denken klaarde er na in zijn brein op, als waren zijne hersenen spiegels of kristal, waarin zijne denkbeelden zich als in veel hel licht weerkaatsen. ‘

Het noodlot is voor ieder duidelijk. Al gauw blijkt dat Frank en Eve voor elkaar bestemd zijn, maar nooit samen kunnen zijn. Uiteindelijk sterven ze samen. Voor Bertie is het noodlot vermoord te worden voor zijn verraad en ziekmakerijen. 

Ook is er in het boek een duidelijk verschil tussen afkomst. Frank komt van goeden huize en woont mooi in Engeland. Hij heeft geld en behoort tot de hogere kringen. Bertie leeft op de straat. Hij past zich aan het leven van de rijken, maar hij hoort er nooit helemaal bij. Doordat hij het slechte leven kent is hij extra bang het leven met Frank te verliezen. Hij begeeft zich in te hoge kringen, wat van hem iemand maakt die tot vreselijke dingen in staat is.

Boekverslag klas 6, Bonita Avenue

Bonita avenue
Peter Buwalda
18e druk, januari 2012
De bezige bij, Amsterdam
543 pagina’s 

Psychologische roman

Samenvatting

Het eerste hoofdstuk begint met een vertelling van Aaron Bever (geboren in 1972 dus ongeveer 26 jaar in 2008) die in België woont en in de trein naar Brussel zit, waarin hij zijn ex-schoonmoeder Tineke Sigerius ontmoet. Het is 2008. Toen Aaron voor het eerst in het gezin van zijn vriendin Joni Sigerius kwam kennismaken, was dat niet zo’n succes. Als fotograaf op de universiteit had hij namelijk ooit een naaktfoto van haar vader Siem na afloop van een zwempartij bij een roeiwedstrijd gepubliceerd en die foto werd overal in Enschede opgehangen. Zijn schoonvader had dat niet leuk gevonden. Maar later hadden ze toch een redelijk goede band gekregen o.a. vanwege het judo. Siem was namelijk een heel goede judoka ten tijde van bekende Nederlandse grootheden als Anton Geesink en Willem Ruska en hij was door een noodlottige blessure net de Olympische Spelen misgelopen. Siem geeft Aaron één van zijn judopakken en ze vechten daarna ook nog menig oefenpartijtje uit. Maar het zal in 2000 anders uitpakken. Siem heeft een tweetal dochters over wie hij zich ontfermd heeft, maar ze zijn niet van hem. (Joni en Janis) Uit zijn eerste huwelijk heeft hij wel een zoon: Wilbert. Deze heeft een crimineel verleden: hij heeft iemand doodgeslagen met een hamer. Aaron hoort van Tineke dat Siem dood is.

 Siem is de verteller van hoofdstuk 2. Hij zit in mei 2000 in China (Shanghai) Hij is een beroemd wiskundige geworden en rector van de universiteit en hij kan profiteren van de commerciële opzet van het leveren van sudoku’s. Hij heeft gehoord dat zijn zoon Wilbert vrijgekomen is uit de gevangenis. Op een receptie ziet hij iemand die veel lijkt op zijn dochter. Terug in zijn hotel kijkt hij naar een pornosite en vraagt zich af of het meisje zijn dochter Joni is. Hij twijfelt sterk, maar ze heeft een andere kleur ogen. Hij denkt aan een periode uit haar jeugd toen ze geld had opgehaald via een collecte en de biljetten uit de bus had gestolen. Ze had eerst fel ontkend, maar later toch toegegeven.

Op de Chinese televisie ziet hij opnamen van een vuurwerkramp. Maar hij kan niet verstaan waar het is. Het blijkt later zijn eigen stad Enschede te betreffen. We schrijven dus 13 mei 2000.

 Joni vertelt hoofdstuk 3. Dat gaat ook weer a-chronologisch. Eerst vertelt ze over een bezoek van haar zus Janis naar Amerika, waar ze met een man Boudewijn Stol en haar zoontje Mike in Los Angeles woont. Het is geen leuk bezoek en ’s morgens zijn de gasten met de noorderzon vertrokken. Dat is in 2003 gebeurd. Het was de eerste keer dat ze na de ramp van 2000 weer bezoek kreeg uit Nederland.

 Dan gaan we weer naar 2008. Joni koopt met ene Rusty een groot pand. Ze krijgt een mail van Aaron die haar gezien meent te hebben in Brussel. Dat kan niet. Aaron was haar vroegere vriend. Ze vertelt over 13 mei 2000, toen ze met hem een bruiloft in Zaltbommel bijwoonde en de ramp dus zelf had gemist. Aarons huis was wel beschadigd door het vuurwerk.

Aaron ontvangt de mail van Joni. Ze heeft het over de vuurwerkramp en de zelfmoord van Siem. Onder cover beheerden Joni en Aaron een pornosite. Joni was daarop in lingerie en andere speeltjes te zien. Ze verdienden miljoenen dollaar per jaar. Op de vuurwerkdag zijn ze in Zaltbommel. Joni ontmoet daar Boudewijn Stol, een oudere man die voor Mc Kinsey werkt en die interesse in haar heeft. Aaron is heel jaloers.

 Siem vertelt dat hij Joni en Aaron na de vuurwerkramp op zijn boerderij te logeren krijgt. Hij sluit vriendschap met Aaron en ze praten veel over judo en vechten ook met elkaar wat partijtjes. Siem heeft daarnaast een vriendinnetje dat nota bene net zo oud is als zijn dochter, Isabelle. Hij heeft namelijk zijn seksuele interesse in zijn tweede vrouw Tineke verloren. Haar figuur is niet meer aantrekkelijk. Zij heeft zich op het maken van meubels gestort. Isabelle wil niet met hem naar bed en eist dingen van Siem die hij niet kan waarmaken. Ze maakt het uit maar ze houdt hem als een “puppet on a string.” Hij moet alles stiekem doen: o.a. mailen en hij doet dat vaak ’s nachts. Daarna zoekt hij zijn seksuele heil in pornosites. Ook die waarop hij vermoedt dat het zijn dochter is. Joni zelf komt hem waarschuwen: er wordt over hem geroddeld op de universiteit waarvan hij rector magnificus is. Iedereen weet dat hij een eerstejaars studente als vriendin heeft. Siem wordt gepolst door Thom de Graaf of hij minister van Onderwijs wil worden. Ze willen zijn voorganger kwijt.

Dan komt ook het bericht binnen dat Wilbert, Siems echte zoon, vrij gekomen is en gevraagd heeft of zijn halfzusjes nog in leven zijn.

 Het perspectief wisselt steeds en nu is het weer Joni die vertelt. Ze denkt terug aan de periode dat Wilbert bij hem kwam wonen in Enschede. Hij deed allemaal dingen die niet door de beugel konden en hij kwam in verzet tegen zijn vader. Joni vond dat wel interessant. Dat was na hun Amerikaanse periode. Er waren toen veel ruzies geweest tussen Wilbert en zijn vader. Hij gebruikte drugs en was seksueel actief. Hij daagde de bijlesjuffrouw van Joni uit met seksuele handelingen en die doet aangifte. Vader Siem zet Joni onder druk om tegen Wilbert te getuigen en die doet dat. Daardoor wordt Wilbert tot tien maanden jeugddetentie veroordeeld. Ze heeft meineed gepleegd door te zeggen dat Wilbert haar ook seksueel benaderd heeft. Maar nu heeft ze aangegeven dat ze met Wilbert wil praten nu hij uit de gevangenis komt. Hij heeft in zijn eerste opsluiting namelijk alleen maar slechte dingen geleerd en hij heeft later iemand doodgeslagen met een hamer. Nu is hij echter weer vrijgekomen. Aaron is echt jaloers. Hij wil niet dat ze met Wilbert praat.

 (2000) Siem is weer benaderd om Minister te worden. Hij wil het huis van Aaron doorzoeken om bewijzen van de pornosite ,et Joni te vinden. Eerst vindt hij alleen maar een bon van de huur van een luxe resort. Hoe kan Joni zoveel geld hebben? Hij moet die twee een tijdje uit de buurt hebben om verder te kunnen zoeken en biedt hun een reisje naar Corsica aan. Daar zal Joni aan Aaron vertellen dat ze naar Amerika zal vertrekken. Maar ze hebben samen grote belangen. Zij was de initiatiefneemster voor de opzet van de pornosite. Aaron was een goede fotograaf en ze verdienen op die manier kapitalen. Ze hebben zelfs een luxe jacht bij elkaar “gehoereerd.”

 (2008) Het blijkt dat ze na haar Mc Kinseyperiode eigenlijk op dezelfde weg is verder gegaan. Boudewijn is weer van haar af en hij heeft de zorg over hun zoontje Mike overgenomen. Joni doet iets heel onduidelijks, maar het heeft ook weer te maken met de porno-industrie. Ze produceren seksfilms. Ze ontmoet een pornosterretje Bobbi Red dat ook een filmrol in de Hollywood-scene heeft gekregen.

 (2000) Siem onderzoekt opnieuw de zolder van Aaron. Hij ontdekt nu allerlei seksattributen van Joni en nu heeft hij het bewijs dat zij wel het meisje is van de pornosites die hij bezoekt. Het is een geweldige klap voor hem. Hij is een potentiële Minister van onderwijs met een moordenaar als zoon en een websitehoer als stiefdochter. Hij heeft zelf ooit betaald voor de pornofoto’s van Joni. Hij raakt even de weg kwijt, want hij kleedt zich uit en trekt het lingerieslipje van Joni aan. Op dat moment komen de twee jonge mensen thuis uit Corsica, want ze willen de wedstrijd Frankrijk-Nederland tijdens het EK-voetbal in Nederland thuis bekijken. (21 juni 2000) Siem vliegt het huis uit, naakt, wordt toch geconfronteerd met zijn dochter en loopt dwars door de pui van het huis heen. Hij bloedt en moet zich schuilhouden totdat het donker wordt. Aaron en Joni breken met daarna elkaar . Joni gaat naar de Verenigde Staten en Aaron blijft achter als een echte loser. Ook het contact met zijn judovriend Siem Sigerius wordt verbroken. Hij voelt zich betrapt door zijn dochter en in een flashback denkt hij terug aan de eerste keer dat hij betrapt werd in zijn leven. Hij leefde een saai huwelijksleven met Margriet Wijn en hij had een leuke onderbuurvrouw Tineke. Toen hij geblesseerd was voor de Olympische spelen en met een gipsbeen in bed lag, had ze hem dagelijks nagelopen. Hij was door haar en haar vader op zijn wiskundeknobbel gewezen.

Maar later was hij op een feestje bij haar blijven hangen en hij was de koffer met haar ingedoken. Margriet had even gewacht en had hem toen betrapt met Tineke. Dat was de reden voor een echtscheiding. Vanaf dat moment had Siem zich ontfermd over Joni en Janis. Wilbert was met zijn moeder Margriet mee gegaan.

 Joni vertelt over haar vernieuwde contacten met Aaron. (2008) Ze mailen, maar dan hoort ze weer een tijdje niets. Aaron was destijds jaloers geweest op Wilbert. Ze doet dan aan de lezer verslag van haar ontmoeting met Wilbert. Hij zit in een opvangtehuis in Amsterdam en zit aan de grond, gebruikt drugs. Ze biecht hem op dat ze van haar vader getuige moest zijn in de rechtszaak tegen hem. Ze vertelt ook dat hij haar nooit echt heeft verkracht. Alle initiatief was immers van haar uit gegaan.

Hij had na zijn jeugddetentie wraak gezocht en had Joni willen vermoorden, maar door een toevalligheid was dat niet doorgegaan. In de gevangenis had hij alleen maar slechte dingen geleerd. Hij vraagt aan Joni of ze rijk is. Joni beaamt het, maar vertelt Wilbert dat haar vader haar pornoactiviteit heeft ontdekt. Ze vertrekt daarom naar Amerika.

 Siem wordt in oktober 2000 Minister van onderwijs. Zijn omgeving is gescreend (o.a. Aaron) Die vertelt aan de Inlichtingendienst dat Siem altijd een vader voor hem geweest is en dat Siem nauwelijks contact met Wilbert heeft

Die is echter amper beëdigd of hij ontvangt sms’jes met een vervelende inhoud.. Ze gaan over de pornosite van Joni en hij vermoedt dat Wilbert wraak wil nemen voor het verleden. Hij ontvangt later een brief met een dildo erin met de opdracht 100.000 gulden op het strand in Scheveningen te begraven. Tineke voor wie hij alles verborgen heeft gehouden, komt nu ook met vragen. Wat is er aan de hand? Dan vertelt Siem haar alles van de pornosite van Joni. Ze weten nog niet goed wat ze ermee aan moeten.

(2008 )Joni doet een pornoact in een film met Bobbi. Ze hoort van Boudewijn Stol dat Aaron gebeld heeft naar Mike en dat hij contact met Joni wil. Ze weet niet of ze dat wel gaat doen.

 (2000) Siem haalt 100.000 gulden op bij de bank, maar hij begraaft het geld nog niet. Hij wil afwachten wie er komt, maar hij ziet niemand komen opdagen. Dan brengt hij het geld terug naar de bank. Zijn vrouw is met Janis al op wintersport en hij zal hen nareizen. Hij gaat eerst terug naar Enschede. Wanneer hij naakt in de badkamer staat, hoort hij wat en dan komt Wilbert binnen. Hij heeft een dorsvlegel bij hem en komt wraak nemen. Hij weet Siem flink te verwonden, maar die herstelt zich knap . Hij is niet voor niets judoka geweest en hij overstrekt de elleboog van Wilbert, waardoor die gilt van de pijn van de gebroken elleboog en vlucht. Later blijkt dat hij een flinke hoeveelheid rum genuttigd heeft. Siem wil vertrekken naar Frankrijk voor zijn wintersportvakantie.

 (2000) Joni heeft half december Aaron gebeld. Hij zit psychisch in de problemen. Ze wil met de kerst naar Enschede komen en heeft tickets geboekt (21 december.) Op Schiphol wordt ze opgevangen door Boudewijn die wel wat in haar ziet en de laatste maanden met haar heeft gemaild. Joni koop wat presentjes voor Aaron. Maar als ze bij hem komt, ziet ze dat hij aan de rand van de waanzin zit. Hij heeft een psychose . Zijn huis is vervuild: hij heeft een half jaar niets aan zichzelf en zijn huis gedaan. Joni beseft dat hij moet worden opgenomen. Ze zet hem af in een kliniek. Zelf heeft ze ook een probleem: ze is namelijk zwanger …. van Aaron. Op Corsica hadden ze enkele keren onbeschermd gevrijd. Aaron weet het niet, alleen Boudewijn heeft ze het verteld. Die is zelf onvruchtbaar en hij haalt Joni over geen abortus te plegen. Later trouwt hij dus met haar. Mike is dus de zoon van Aaron.

Joni is naar Europa gekomen om het jacht van 1,5 miljoen dollar aan een Amerikaan te verkopen. Onderweg naar Val d’Isere in Zuid-Frankrijk krijgt ze een migraineaanval en ze gaat dan eerst naar het luxe jacht waar ze medicijnen weet te liggen. Wanneer ze op het schip komt, doet ze een verschrikkelijke ontdekking. Haar vader heeft zich op het jacht opgehangen: vliegen bedekken zijn lichaam.

 (2000) In het laatste hoofdstuk is Siem de personale verteller. Ook hij is op weg naar Frankrijk. Hij gaat op skivakantie. Maar hij rijdt de snelweg af en gaat naar de Belgische Ardennen. Hij heeft iets te verstoppen en dan wordt het verhaal nog luguberder.

Hij vertelt in een flashback dat Wilbert met zijn dronken kop de sneeuw was ingevlucht. Hij had hem liggend in de sneeuw gevonden maar hij ademde nog wel. Maar het was heel koud en Wilbert had veel gedronken. Na een paar uur was hij doodgevroren. Wat moest Siem met het lijk doen? De politie zou hem snel op het spoor zijn. Hij besluit zich van het lijk te ontdoen. Met behulp van de zaagmachine van Tineke (die immers meubels maakte) snijdt hij het lichaam van Wilbert in stukken. Ook hakt hij er met de bijl op los. Hij doet de stukken van het lichaam in een tentzak en een rugzak en dropt de ledematen in een bos in de Ardennen. Daarna vertrekt hij naar Zuid-Frankrijk om het jacht van Joni op te zoeken. De rest is aan de lezer bekend.

Verwachtingen

De schrijver Peter Buwalda zou in het vijfde jaar onze school bezoeken. Hierdoor ben ik in het boek begonnen. De schrijver kwam echter niet opdagen. 

Motieven en Thema

Thema
Het thema in het boek is moreel verval. Elk personage weet op een gegeven moment niet meer hoe alles zit en misdraagt zich. Sigerius pleegt twee keer overspel, kijkt naar pornografische foto’s van zijn stiefdochter, hij dood zijn zoon en uiteindelijk pleegt hij zelfmoord. Dit is opmerkelijk, want hij heeft een goed leven. Hij is de rector van de universiteit van Twente en hij krijgt de kans om de politiek in te gaan. Hij leeft echter met een geweten.
Joni komt in de porno industrie terecht en laat alles en iedereen achter om haar werk voort te zetten in Amerika. Aron hielp haar met het opzetten van de website en het maken van de foto’s. Als hij Joni verliest raakt hij depressief en heeft hij geen besef meer van wat er allemaal gebeurt. Hij verliest de grip op het leven.

Motieven
Seks
Seks kent in het verhaal twee kanten. Allereerst bij sigerius. Hij werd nooit echt opgewond van. Hij haalde zijn voldoening niet uit seksuele interactie. Hij had wel behoefte aan pornografie. Dat ons meteen brengt bij de tweede kant. Joni en Aron werken samen aan een pornografische site. Hier verdienen ze tonnen met geld mee. Ze houden het voor iedereen geheim. Later gaat Joni ook verder met dit werk in Amerika. 

Overspel
Sigerius gaat in het boek twee keer vreemd. De eerste keer met zijn huidige vrouw en later met een studente genaamd Isabel. 

Leugen
Het leven van Joni en Aron bestaat uit een web van leugens. Ze verbergen de waarheid over hun werk. Niemand weet het, en daardoor drukt er een enorme last op hun schouders.
Sigerius kan aan niemand vertellen dat hij zijn zoon heeft vermoord. Hij durft er niet te verbergen, maar alles opbiechten is ook geen oplossing. Dus pleegt hij zelfmoord. 

Judo
Judo is een van de dingen die Sigerius en Aron met elkaar verbind. Sigerius was een goede judoka, maar door een ongeluk kon hij de sport niet meer uitoefenen. De sport heeft Sigerius gevormd. Hij mocht van zijn vader niet op judo, dus deed hij het stiekem. Aron en Sigerius krijgen een sterke band, doordat ze samen trainen. 

De vuurwerkramp in Enschede
De vuurwerkramp loopt als een rode draad door het boek heen. 

Beoordeling

Buwalda heeft het boek zo geschreven dat het heel makkelijk leest. In het boek maakt hij slim gebruik van tijd. Je weet al dat er iets drastisch fout gaat op het einde, maar hoe dat gaat is onduidelijk. Hij schrijft heel spannend en laat de schrijver de hele tijd in twijfel. Het is alleen moeilijk om je honderd procent in de personages in te leven. Ik als vrouw vond bijvoorbeeld Joni heel koel. Ze was heel hard en leek soms gevoelloos. De daden van de personages zijn ook moeilijk te volgen. Omdat dit zo onverwacht is en niet standaard maakt het boek extra spannend en knap geschreven.  Het is anders dan een heleboel andere boeken. 

Bronnen

http://www.scholieren.com/boekverslag/69878

Boekverslag Klas 4, Westerlingen

Westerlingen
Arjaan van Nimwegen

 

1^e druk, mei 2012
Wereldbibliotheek
481 pagina’s

Ideeënroman 

 1781
patriotten
Het boek speelt zich af in het jaar 1781. Dit was de tijd van de patriotten. Men kwam in opstand, want de gouden eeuw leek voorbij. De reizigers op de maagd krijgen weinig mee van de problemen in het vaderland en de overname van Engeland. Als ze echter terugkomen blijken de wateren beheerst te worden door de Engelsen en valt Nederland uiteen. 

Verlichting
De verlichting speelde een grote rol in deze periode. De hoofdpersonages zijn ook allemaal goed op de hoogte van de verlichtingsliteratuur.

Gulliver’s travels van Jonathan Swift
Het verhaal heeft veel weg van Gulliver’s reizen. Hierin reist Swift met een scheepsarts langs verschillende landen waar een bepaalt systeem heerst. Swift schrijft het als een reisverhaal. Aan boord van de maagd is ook een scheepsarts, genaamd Rasch. Rasch houdt alles bij is zijn reisverslag. Ook hebben we te maken met een onbekend land met een ander systeem. De schrijver wordt door de fantasie wereld van Arjaan van Nimwegen geleid. Daarnaast hebben bijna alle hoofd personages dit boek gelezen. Dit blijkt uit het volgende fragment. 

‘De commodore keek opzij. “Gulliver in het land der reuzen. U zoudt dat aardige verhaal eens moeten lezen, het kan u in uw toestand troost bieden. Ik zelf voel mij hier meer op het eiland Lilliput.” ”Ik prefereer dat der redelijke paarden.” Rasch kon het niet laten.’

Robinson Crusoe van Daniel Defoe
De jonge Hannes krijgt van Rasch dit boek. Hij hoopt eigenlijk op het moment van de schipbreuk, dat hij in een soortgelijke situatie terecht komt. Dit is echter niet zo. Hij wordt gepassioneerd verliefd op Rosila. Alleen het onbekende land valt hem eigenlijk tegen. Hij kan zich niet volledig overgeven aan de liefde, omdat de droom om in de voetsporen van Robinson Crusoe te treden hem blijven achtervolgen. Daarnaast slaat het idee van dit boek ook aan op het verhaal. De verlichting staat toch voor het verstand. Op dit eiland leeft met in de absolute rede. Dus alles wordt met het verstand gedaan. 

Kritiek der reiner Vernuft van Immanuel Kant
Het boek is voornamelijk geïnspireerd op dit boek. Het is geschreven in de verlichting en het gaat over een land waarin de absolute rede heerst. In 1781 is dit boek verschenen.

Voornamelijk past dit boek in de verlichting, want het draagt veel van de ideeën en de stijlen met zich mee.

De personages

Hannes
Hannes is een boerenjongen die mee mocht op de maagd als matroos. Hij is sterk en heeft een hele lichte huid en bijna witte haren. 

‘Een jongen, nog geen man, helemaal van overzee naar het land gevaren tussen al die vreemde mannen, verwarde, angstige en kreunende mannen, en hij was zo stil en kalm en zijn gezicht was glad als een beeld, zijn haar bijna even wit, net als de lange wimpers van zijn gesloten ogen.’

Dit is een beschrijving van Hannes uit het oogpunt van Rosila. De schipbreukelingen worden ondergebracht in de stad Jépa Crója. Velen zijn er slecht aan toe, Hannes ook. Hij is altijd op zoek geweest naar liefde. In Jépa Crója ontmoet hij Rosila. Zij heeft ook altijd naar iemand verlangt. Hij gaat met haar mee naar Gufstóna. Hij houdt veel van Rosila, maar hij is teleurgesteld in de beschaving. Op de maagd heeft hij van de scheepsarts Rasch het boek van Robinson Crusoe gekregen. Hij heeft er altijd van gedroomd om in dezelfde situatie terecht te komen. Hannes leeft met zijn hart. Hij heeft een grote liefde voor dieren. Hij krijgt grote ruzie met Rosila, omdat hij een gevaar voor haar en haar familie is. Hij moet vluchten uit het dorp voor zijn eigen leven. Hij dwaalt een tijdje rond, maar wordt uiteindelijk gepakt en opgehangen. 

Rosila
Rosila woont bij haar vader Crélo in Gufstóna. Ze heeft altijd gedroomd van een man. Een andere man, niet de dorpsjongens. 

‘Rosila hoopte op een wonder. Ze speelde met het koordje in de halsopening van haar geborduurde blouse. Haar huid was gaaf, maar ze wilde dat ze donker was. Er moest daar een jongen zijn, op een van de schepen, vlasharig, nieuwsgierig en een beetje bang.’

Rosila besluit te gaan helpen. En in Jépa Crója ontmoet ze Hannes. Ze weet meteen dat hij  haar wonder is. Ze neemt hem mee naar huis, waar hij kan helpen op het land. Al gauw merkt ze dat hij rare gewoonten heeft. Hij wil met haar trouwen, voordat ze verder gaan. Ook leert hij haar voelen. Normaal ging alles  met je volle verstand. Rosila voelt ineens van alles. Het dorp wantrouwt Hannes. Tijdens de Fírïga zijn de dorpelingen het zat en gaan op zoek naar Hannes. Rosila helpt hem te vluchten ook al hadden ze knallende ruzie daarvoor. Zodra hij weg is mist ze hem elk moment. Ze vraagt zich de hele tijd af waar hij is en of ze hem ooit nog terug zal zien. Ze gaat terug naar Jépa Crója. Daar ontmoet ze bekende van Hannes. Ze vertellen haar echter niet dat Hannes is overleden. Er wordt een dame binnengebracht en Rosila gaat voor haar zorgen. Ze is echter te zwak en uiteindelijk overleefd ze het niet. Op het graf van het meisje legt ze een roos. Voor dit land is dat heel erg raar. Het komt door de invloed die Hannes op haar had. Ze heeft allemaal gevoelens gekregen en ze is minder stralend geworden dan ze altijd was.

David Rasch
Rasch is de scheepsarts aan boord van de Maagd. Hij vindt het onbekende land interessant. Hij wil meer weten over de mensen en de manier hoe zij leven. In  het begin leeft hij veel met zijn verstand. Zo zegt hij ook in een eerder citaat dat hij zou kiezen voor het eiland met de redelijke paarden. In de loop van het boek wordt duidelijk dat Rasch een voorkeur geeft aan mannen. Zo heeft hij tijdens zijn reis een minnaar en als hij terugkomt in Nederland leeft hij ook alleen maar met mannen. In het begin was hij geobsedeerd door Hannes. Hij kon er eindeloos naar staren. Als hij op een gegeven moment dagenlang alleen heeft rondgedwaald ontmoet hij een jonge jongen, een wilde, Gusto genaamd. Deze naam heeft Rasch hem zelf gegeven. 

‘Maar de tranenvloed die nu uit mijn hart ontbronde toonde ik openlijk, en toen hij sussend met zijn slanke vingers mijn wangen droogde, zag ik dat ook in zijn spiegelende ogen vocht blonk. Ik sloot hem aan mijn borst en  kuste hem met mannelijke tederheid (…)’

Rasch ging samen met Taillefer en Delius naar de hoofdstad Vástóna. Na een lange reis kwamen ze hier aan. Ze werden ontvangen door de Stads- en Gedingmeester Saimono. Al gauw ontmoeten de mannen Lusto. Hoogleraar aan de Academie. Rasch hoopt iets van Lusto op te steken. Maar al gauw blijkt dat er geen onderzoek meer gedaan wordt en dat alle letteren achter slot en grendel verborgen zijn. Op de avond van de Fírïga hebben ze een diner bij Lusto en zijn gezellin Sélida. Hun ideeën zijn totaal anders. Het diner duurt lang met harde discussies. Aan het einde van de avond Ontstaat er een hele hoop onrust. Lusto wordt vermoord en in alle oproerling vlucht Rasch met de aangeslagen Delius weg. Ze vluchten naar het zuiden. 

Ze reizen naar een stad in het zuiden, waar hun wegen scheiden. Rasch gaat verder alleen naar het zuiden. Langs een rivier ontmoet hij Gusto. Bij de zuidelijkste stad aangekomen laat hij Gusto achter. Hij is een wilden dus mag de stad niet in. In de stad wordt hij ontvangen en weg gestuurd naar de plaats Avta. Gusto komt hem alleen wel achterna en wordt uiteindelijk gedood. Hier ontmoet hij andere schipbreukelingen. Samen gaan ze terug naar Jépa Crója. Daar ziet hij zijn goede vriend Taillefer weer terug. Ze hadden altijd een goede band met elkaar. Op weg terug worden de twee mannen van de boot afgezet, in Frankrijk. Ze reizen terug naar Nederland. Daar leeft Rasch zijn leven bij een oude vriend. Hij schrijft nog enig werk.

Rasch heeft tijdens de reis alles opgeschreven. Het meeste over Rasch is zijn eigen werk. Dit gaat echter verloren op de maagd als ze Engelsen tegen komen. Hij gooit zijn dagboek in het water.